Naar het buitenland: Italië en Parijs

(Julie Landuyt)

Avenue de l'opéra ca.1890

1898: voet aan de grond in de lichtstad

In 1898 duikt Yvonne Serruys voor het eerst op in de Franse lichtstad. Ze stelt er tentoon op de Salon de la Société Nationale des Beaux-Arts. Officiëel woonde Yvonne nog steeds in Menen, zoals ook aangeduid in de Saloncatalogus. Ze verbleef wel al in Parijs, vermoedelijk vooral in het tentoonstellingsseizoen. Onderkomen vond ze bij Louis en Olympe Havet, op 5, Boulevard de L'Opéra.  Louis Havet had een goede band met Daniël Serruys, de broer van Yvonne, die tevens topambtenaar was voor de Franse staat.

Wanneer Yvonne in 1903 en '04 tentoonstelde op de Salon d'automne in Parijs, werd Boulevard de Montparnasse 83 aangeduid als adres in de catalogus. Op dat moment waren meerdere kunstenaarsateliers gevestigd in dat gebouw.  Vermoedelijk was dit de eerste 'eigen' verblijfplaats van Yvonne, en niet het adres van haar broer zoals eerder werd aangenomen.  Daniël schreef vanaf begin jaren 1900 brieven geadresseerd vanuit Rue Saint-Louis-en L'île 29, op de Île-Saint-Louis te Parijs.

De eerste solo-tentoonstelling van Yvonne in 1905, vond plaats  op slechts enkele honderden meters van haar verblijfplaats bij het echtpaar Havet. De Galerie Barbazanges, toen gevestigd op Boulevard Hausmann 48, werd niet veel later gesloopt voor de bouw van Galeries Lafayette. 

1904 tot 1912: een thuis in Rue de Bagneux

Vlakbij haar eerste woonst op de Boulevard de Montparnasse, vond Yvonne voor lange tijd een thuis op de Rue de Bagneux vanaf de zomer van 1904.  Nummers 3 (vanaf 1905: 3 bis), 5 en 7 vormden een homogene laagbouw van kunstenaarsateliers, gescheiden door 3 binnenkoeren. Van 1904 tot 1906 verbleef Yvonne in een atelier op nummer 3 bis, vanaf 1907 tot 1912 op nummer 5. De straat, ondertussen 'Rue Jean Ferrandi' is slechts 165 meter lang, maar was toen al een straat vol kunstenaarsverblijven en -ateliers. Onder andere kunstschilders Boleslas Biegas, Armand Berton en Eugène-Manuel Moreau woonden in de straat op hetzelfde moment als Yvonne. 

Leven in de Rue de Bagneux: toen en nu

 De ateliers werden niet gesloopt, wel gerenoveerd tot studio's. In 2004 werd nummer 5 als eerste onder handen genomen door architect Hugo Montanaro.  De meeste studio's zijn rond de 60 vierkante meter groot, en hebben een mezzanine en zolder. Yvonne woonde hier ook na haar huwelijk met Pierre Mille in 1909. Pierre Mille had dochter van ongeveer 7, Clara Candiani-Mille, toen hij trouwde met Yvonne.  Of zij ook inwoonde bij het echtpaar Serruys-Mille, is onduidelijk. In 1912 verhuisde het echtpaar naar de Île-Saint-Louis, waar ook de ouders, broer en zus van Yvonne reeds woonden. 

Kunstenaarsateliers Rue Jean Ferrandi, 2022

Binnenkoer studio's Rue Jean Ferrandi 5

Italië

Bovendien reisde Yvonne ook verder dan Frankrijk. Zo maakte ze reizen naar zowel Griekenland als Italië. Op aanraden van Daniël trok Yvonne, die een overstap naar de beeldhouwkunst overwoog, rond in Italië. Gezien hij vanaf 1900, na het behalen van zijn doctoraat, verbleef in Rome, kon de familie vermoedelijk rekenen op enkele contacten ter plaatse. Toch bleef niet veel concreet materiaal bewaard over de reizen van Yvonne. De achterzijde van een krijttekening van twee gondola's geeft enkele geheimen prijs. "A Venise les petites gondoles attendant patiemment devant les portes (…). 2 juillet 1902." Gezien haar broer in de hoofdstad verbleef, is het goed mogelijk dat Yvonne hem daar ook bezocht in het verlengde van haar visite aan Venetië. Haar bezoek aan Italië kan dus waarschijnlijk gesitueerd worden tussen haar eerste stappen (1898-'99) en definitieve vestiging (1904) in Parijs, samenvallend met haar overstap van de schilderkunst naar beeldhouwkunst.