Koloniale gebouwen
Versteend koloniaal erfgoed
Kolonisatie leverde de overheersende Europese landen heel wat rijkdom, grondstoffen en nieuwe producten op. Dit systeem van uitbuiting steunde onder meer op een uitgekiende infrastructuur van politieke en economische macht. De organisatie van de bezetting en exploitatie van overzeese gebieden betekende in de koloniserende landen het startpunt voor het oprichten van een hele waaier aan gebouwen, denk aan politieke en financiële hoofdkwartieren, bankgebouwen, pakhuizen in havens, rederijen die de koloniale trafiek verzorgden, instellingen gespecialiseerd in tropische ziektes, hogescholen waar de toekomstige koloniale elites werden opgeleid enzoverder. In dit atelier onderzoeken we het bouwkundig erfgoed dat de Belgische en Nederlandse kolonisatoren in eigen land optrokken.
Vele gebouwen evolueerden naderhand naar hedendaagse infrastructuur voor allerhande maatschappelijke sectoren zoals de haven, zorg, onderwijs, wetenschap. De verdere geschiedenis en het gebruik van deze gebouwen ging slechts sporadisch met debat over de koloniale erfenis gepaard.
In dit atelier richten we ons op de volgende vragen: wanneer is er sprake van een koloniaal gebouw? Sommige plaatsen en gebouwen zijn gevoelig dan andere, waarom? Hoe geven verschillende actoren betekenis aan gebouwen? Welke belangengroepen roeren zich vandaag in het debat en hoe laten zij hun stem horen? Wat te doen met dit uitgebreide patrimonium met een koloniaal verleden? Hoe maken we het complexe koloniale verleden van gebouwen zichtbaar en bespreekbaar?
We onderzoeken deze vragen aan de hand van enkele casussen. We brengen een bezoek aan Middelburg en duiken in het verleden van de Middelburgsche Commercie Compagnie. Welke gebouwen zijn daarvan in het hedendaagse stadsbeeld overgeleverd en welke invullingen hebben die vandaag gekregen? Daarnaast gaan we op excursie naar Brussel of Antwerpen op zoek naar sporen van koloniaal verleden. Zijn er verschillen tussen de Belgische en Nederlandse aanpak van koloniaal bouwkundig erfgoed? Doorheen de week gaan we in gesprek met experten, beleidsmakers en activisten.
Zet je kritische bril op, haal je wandelschoenen uit de kast en vervoeg ons team!
