Schietveld Brasschaat
Eigenaar: gemeente Brasschaat/Ministerie van Defensie.
Adres: Licht Vliegwezenlaan 3, Brasschaat (België).
Het klein schietveld te Brasschaat: de eerste militaire luchthaven van België.
Ontstaan:
Het schietveld ligt in het noordwesten van de Provincie Antwerpen. Ondanks wat de naam laat vermoeden is het klein schietveld een groot natuurdomein. Het beslaat zowat 900 hectare. Het militaire domein dateert van de periode toen België nog een onderdeel was van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden (1820). Het natuurgebied is onderdeel van het Natura 2000-gebied.
De gemeente Brasschaat heeft zoals iedereen weet een duidelijk militair verleden. Zo denk je meteen aan het zogenaamde tweede orde fort met dezelfde naam dat in 1912 gebouwd is als onderdeel van de versterking rond Antwerpen. Thans is dit fort een overwinteringsplaats voor een duizendtal soorten vleermuizen.
Sinds 1887 was de Compagnie ballonvaarders voor de Genie er echter reeds gestationeerd met hun Caquot ballonnen waar zij ook luchtobservaties mee deden.
In 1911 bouwde men er zelfs het eerste Belgische militaire vliegveld (Brasschaat-Polygoon). De zone die vier kilometer in lengte besloeg liet ook toe om er datzelfde jaar een vliegschool voor militair vliegwezen op te richten onder de leiding van kapitein Emile Mathieu. Het eerste vliegtuig, een Aviator, was trouwens een schenking van koning Albert I. Een van de typische vliegtuigen waar men vanaf deze luchthaven mee vloog was onder andere de Farman F11 A-2. In 1915 doopte men de officiële naam van de compagnie vliegers die gestationeerd waren in Brasschaat om tot de militaire luchtvaart.
Tijdens het Interbellum gebruikte men de luchthaven grotendeels voor maneuvers. Gedurende WOII benutte men het vliegveld enkel voor kleinere vliegtuigen zoals de Fiescheler Storch en bouwden de Duitsers er een lanceerhelling voor VI wapens. Op het einde van de oorlog was de luchthaven voornamelijk in gebruik als tijdelijke gevangenis voor krijgsgevangenen. Na de oorlog vernietigde men de VI helling. In 2006 stopte de school van het lichte vliegwezen.
Herbestemming:
Beide schietvelden zij officieel nog steeds militair domein. Het Klein Schietveld is dus nog steeds deels actief in gebruik door defensie. Het vliegveld is thans gedurende de weekends in gebruik door een aeroclub, de Koninklijke Aeroclub Brasschaat VZW. Zij beheren onder concessie het vliegveld. Zij zijn ook verantwoordelijk voor het jaarlijkse ‘flying festival’ te Brasschaat. In de oude luchtverkeerstoren bekend als 'den toren', kan je een tentoonstelling bezoeken omtrent artillerie, natuur en luchtvaart. Ook aanwezig op deze site zijn sinds 2018 een bar waar men kan genieten van een mooi panorama over het respectievelijke vliegveld en de firma FAST Aero. Deze firma is gespecialiseerd in het restaureren en onderhouden van oude vliegtuigen.
Het klein schietveld bevat een enorme rijkdom aan intact heidelandschap, vennen, schrale graslanden, landduinen, etc. Men kan er de bedreigde aardbeivlinder spotten alsook adders, nachtzwaluwen, gentiaanblauwtjes en boomleeuwerikken. Daarnaast kan men er flora zoals het heidekartelblad, de gevlekte orchis ontdekken. Qua fauna bied dit gebied een thuis aan beschermde amfibieën zoals de kamsalamander, de rugstreeppad en de bedreigde heikikker die van kleur verandert gedurend het paarseizoen.
Auteur: Roeland Goorts
Meer weten?
https://www.brasschaat.be/vrijetijd/toerisme/historisch-brasschaat/het-klein-schietveld
