Orangisme en radicalisme binnen de Société royale des beaux-arts et de littérature de Gand

Tussen 1830 en 1833 kende de ‘Messager des Sciences et des Arts’ geen publicaties. De reden hiervoor ligt bij de Orangistische sentimenten van het netwerk achter de Messager, de ‘Société des beaux-arts et de littérature de Gand’. Het orangisme is een oppositie tegen het nieuwe België waarbij men terug wou naar het Verenigd koninkrijk der Nederlanden. Het jonge België kon zich in deze woelige periode enkel redacteurs veroorloven waarbij vaderlandsliefde hoog in het vaandel stond. De ‘Société’ dat in 1808 is ontstaan en in 1823 de eerste Messager uitbracht, moest dus grondig gekuist worden.

Daarnaast kent België een zeer magere historiografie over zijn radicalen. Aangezien die ook te vinden zijn binnen het netwerk van de Société, heb ik ook dit luik toegevoegd aan mijn onderzoek. Het begrip radicalisme vindt zijn oorsprong in het radicale Verlichtingsdenken op het einde van de 18e eeuw. De begrippen vrijheid, gelijkheid, solidariteit, universalisme en kosmopolitisme zijn typerend voor deze stroming. Ook deze groep was gevreesd door de staat en moesten kost wat kost getemperd worden.

In dit onderzoek zal ik niet met volledige zekerheid alle orangisten en radicalen kunnen aantonen. Toch zal ik genoeg aanwezingen geven waarom sommige leden van de Société dan wel orangist of radicaal waren.  

Portret Peter Van Huffel

In dit onderzoek neemt Peter Van Huffel een belangrijke positie in. Als eerst was hij stichtend lid van de Société en werd daarna de eerste-voorzitter. Daarnaast valt op dat Van Huffel hoogstwaarschijnlijk orangistische sympathiën had. En met zijn schoonfamilie, Spitaels, is hij het kruispunt tussen orangisme en radicalisme.