CRIME SCENES:
Interbelluminterieurs in België door de lens van de forensische fotografie

 
Het ‘Onderzoeksseminarie: Kunst, Interieur en Design’ in de master Kunstwetenschappen aan de UGent droeg in 2018-2020 als ondertitel ‘Crime Scene. Interbelluminterieurs in België door de lens van de forensische fotografie’. Vertrouwelijk beeldmateriaal van plaatsen delict, in de vorm van glasnegatieven en fotoafdrukken in juridische dossiers uit de jaren 1920 en '30, ondergebracht in het Rijksarchief, vormde het wat ongebruikelijke vertrekpunt voor onderzoek naar de 'ware aard' van domestieke interieurs tijdens het interbellum in België. Forensische fotografie, die in België toen opkwam vanuit een specifiek juridisch oogpunt, vormt immers een nog onontgonnen doch waardevolle bron voor onderzoek naar historische interieurs. Daar waar in 2019 foto's in assisendossiers van Oost-Vlaanderen werd onderzocht, vormde in 2020 het gerechtelijk arrondissement Antwerpen de casus.

Het project resulteerde in een catalogus en twee tentoonstellingen: een pop-up expo in 2019 en de Vandenhove-tentoonstelling CRIME SCENES. Interbelluminterieurs in België door de lens van de forensische fotografie in 2021. Over die expo's meer hier.

Binnengluren

De scherpe glasnegatieven en zwart-wit fotoafdrukken daarvan, alsook de gedetailleerde plattegronden van de plaatsen delict in assisendossiers bieden een ongecensureerde, voyeuristische blik op de interieurinrichting van huiselijke en café-interieurs in verschillende lagen van de maatschappij. Tekstuele verwijzingen in de dossiers bieden extra informatie, bijvoorbeeld over het ruimtegebruik, aanwezige kleuren, de gezinssamenstelling, en het sociale, ideologische en beroepsprofiel van de bewoners. 

Tussen reclame en realiteit

De bestudeerde casussen uit de jaren 1920 en '30 in de provincies Oost-Vlaanderen en Antwerpen vragen om een nuancering van de sterke klemtoon in de wetenschappelijke literatuur op het modernistische interieur in België tijdens het interbellum. De onderzochte interieurs, weliswaar veelal uit de lagere en middenklassen, stroken ook niet steeds met toenmalige adviezen en advertenties in contemporaine tijdschriften en vakliteratuur. Een analyse van elke casus vind je hier.

Trefwoorden en thema's

Bij onze studie van de interieurs hanteren we een integrale, objectgerichte benadering. We voegen hiervoor trefwoorden toe aan elke interieurfoto.  We schenken hierbij aandacht aan 5 categorieën: de ruimtelijke indeling; de nagelvaste afwerking; het aanwezige meubilair; verschillende kunst- en gebruiksvoorwerpen; en de gebruikte materialen.  

Deze virtuele omgeving en de fysieke pop-up tentoonstelling in Vandenhove zijn de vrucht van een collaboratief proces: we leggen samen een gedeelde collectie aan waarop we ook meer theoretisch-thematisch onderzoek kunnen verrichten, zoals naar dichotomieën als stedelijk-ruraal, modern-traditioneel en socialistisch-katholiek, de impact van genderideologieën, of de (forensische) fotografie als bron voor de studie van historische interieurs. 

 

Curatoren

Masterstudenten Kunstwetenschappen UGent, o.l.v. prof. dr. Marjan Sterckx:

Annelies Blancke, Nele Coene, Zoë De Bock, Marlies De Neef, Niels Deroeck, Emma Devos, Luka Franck, Emile Lupatini, Nena Madalijns, Sam Meirlaen, Polina Rakhovitch, Nicolas Rulkin, Esther Van den Abeele, Saar Vandeweghe, Julie Van Goethem, Susan Van Hove, Vincent Van Laeken, Bram Vercauteren, en Jolien Verdoodt (AJ 18-19).
Lisa Bardiau, Pieter De Ketelaere, Mathilde Debourse, Ella Demarest, Paulien Doise, Alice Geirnaert, Juliette Siffer, Thomas Vanden Bulcke, Phaedra Vanneste en Jana Van de Mierop (AJ 19-20).

 

Colofon

Medewerkers: Paul Drossens (Rijksarchief te Gent), Bart Willems (Rijksarchief te Antwerpen-Beveren), Bram Vandeveire & Geertrui Ivens (Vandenhove), An Vanderveken & Leen Scholiers (KULeuven, Campus Sint-Lucas Gent, Fac. Architectuur), Davy Verbeke (UGent, GhentCDH)

Met dank aan alle studenten en medewerkers, en gastsprekers dr. Mario Baeck en dra. Eline Stoop.
 

Tentoonstellingen Vandenhove 

Twee tentoonstellingen vonden plaats in Studiecentrum Vandenhove in Gent.

Meer over deze expo's zie, lees en hoor je op de tentoonstellingspagina.

 

In de media

Curator Marjan Sterckx gaf ook radio-interviews over de expo CRIME Scenes. Interbelluminterieurs door de lens van de forensische fotografie. 

 

Digitale expo

Deze website biedt een digitale collectie en tentoonstelling aan. Er werd hiervoor gebruik gemaakt van 

Met vragen over deze digitale expo kan je terecht bij davy.verbeke@ugent.be (Ghent Centre for Digital Humanities). Hoe je Omeka S kan inzetten om te werken aan de digitale geletterdheid van studenten lees je in deze onderwijstip.

Next